Часть полного текста документа:Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь Беларускі Дзяржаўны Універсітэт Інфарматыкі і Радыёэлектронікі Рэферат на тэму: "Мяленцій Сматрыцкі" Выканаў: Студэнт гр. 251004 Мядзведзеў Андрэй Юр'евіч Мінск, 2002 г. Грамадска-палітычны і царкоўны дзеяч, пісменнік. Нарадзіўся каля 1578г. ў мястэчку Смотрыч (цяпер Дунаявецкі раён Хмяльніцкай вобласці) у шляхецкай сям'і. Пачатковую адукацыю атрымаў пад кіраўніцтвам бацькі - вядомага палеміста, аўтара антыкаталіцкіх твораў, рэктара Астрожскай школы, дзе Сматрыцкі "абучаны славянчкі, грэчаскі і лацінскі", а таксама грэка Кірыла Лукарыса - рознабакова адукаванага чалавека, будучага канстанцінопальскага патрыярха. Скончыўшы філасоўскі факультэт Кіеўскай езуіцкай акадэміі, Сматрыцкі займаўся педагагічнай дзейнасцю ў паравлаўных брацкіх школах Вільні, Мінска, Кіева. Паводле Баркалабаўскага летапісу, князь Б. Саламарэцкі па рэкамендацыі К. Астрожскага ў 1600 запрасіў Сматрыцкага настаўнікам да свайго сына Багдана: "ўзяўшы сына ад Лаўрэнція зараз дано да навукі лацінскія да пана Максіма Герасімавіча Сматрыцкага". З гэтага часу Сматрыцкі надоўга звязаў свой лес з сям'ей памяненага князя, часта жыў у яго маентках Саламарэчча пад Мінскам і Баркалабава на Магілеўшчыне. Разам з сынам князя ен прадаўжаў адукацыю у розных гарадах Сілезіі, Славакіі, Геоманіі, слухаў лекцыі ва ўніверсітэтах Лейпцыга, Нюрберга, Вітэнберга, дзе жыў і прапаведаў Лютэр. Відаць, за мяжой Смытрыцкі атрымаў ступень доктара медзіцыны, пра што сведчыць тытульны ліст яго "Апалогіі" (1629), Львоў). Вярнуўшыся з-за мяжы, Смытрыцкі жыў у таго ж князя пад мінскам. У той час ішло бязлітаснае змаганне дзьвух чэркваў - каталіцкай і праваслаўнай, за якім выразна праглядваліся сацыяльна-палітычныя і нацыянальныя інтарэсы кожнага з бакоў. Цяжкае уражанне на Смытрыцкага зрабілі езуіцка-уніяцкая нецярпімасць, беззаконне і разгул фанатызму ў адносінах дя мясцовага насельніцтва "русінаў". Уключыўчыся ў гэтую барацьбу, Смытрыцкі напісаў шэраг брашур, у якіх не прызнаваў правамоцнасць уніі (супраць "Разговоров береснятина с братчиком", I "Воскресшего Наливайко"), даваў парады пра спробы супраціўлення распаўсюджванню уніяцкага веравызнання, наладжваў сувязі з іншымі цэнтрамі праваслаў'я (Вільня, Львоў), садзейнічаў стварэнню ў Мінску праваслаўнага брацтва. Антыезуіцкая накіраваначць яго твораў і дзейнасці выклікала да Смытрыцкага павагу і давер насельніцтва, якое бачыла ў яго асобе свайго абаронцу. Езуіцкі гісторык Я. Суша быў вымушаны сведчыць: "К няму як аракулу сцякаліся людзі з ўсіх старон". Неўзабаве Смытрыцкі перабраўся ў Вільню, дзе ад імя праваслаўнага віленскага брацтва ў 1608 напісаў "Антыграфі, або адказ на з'едлівы трактат" супраць твораў І. Пацея "Ерасі...". Абараняючы дагматыку праваслаўя, адстойваючы права на свабоду веравызнання, ў прадмове да гэтага твора ен заяўляў пра гістарычную і прыродную праўду тых, над кім робяць насілле: "Такава сіла праўды - чым больш яе імкнуцца задушыць, тым больш яе замацоўваюць". На прадставе юрыдычных дакументаў Смытрыцкі абвяргаў абвінавачванні уніяцкіх аўтараў у парушэнні праваслаўнымі законаў і ўтварэнні імі беспарадкаў, апісваў "беззаконнасць, свавольствы і эксцэссы", якія цыняць уніяты і католікі, парушаючы ўсе "броскія і чалавечыя ўстанаўленні". Так Смытрыцкі апыніўся ў цэнтры разгорнутага грамадска-рэлігійнага руху. ............ |