Дэкаданс, мадэрнізм, авангардызм и постмадэрнізм як напрамкi лiтаратуры i мастацтва
ЗМЕСТ
1. Дэкаданс, мадэрнізм, авангардызм и постмадэрнізм
1.1 Агульная характарыстыка дэкаданса, мадэрнізму, авангардызму, постмадэрнізму
1.2 Сімвалізм
1.3 Імпрэсіянізм
1.4 Экспрэсіянізм
1.5 Футурызм
1.6 Дадаізм
1.7 Сюррэалізм
1.8 Экзістэнцыялізм
1.9 Школа «плыні свядомасці»
1.10 «Новы раман»
1.11 Драма і тэатр абсурду
СПІС ВЫКАРЫСТАНЫХ КРЫНІЦ
драма тэатр дэкаданс
1. Дэкаданс, мадэрнізм, авангардызм и постмадэрнізм
1.1 Агульная характарыстыка дэкаданса, мадэрнізму, авангардызму, постмадэрнізму
Паняццямі «дэкаданс» «мадэрнізм», «авангардызм» і «постмадэрнізм» вызначаюцца найбольш важныя і характэрныя асаблівасці развіцця «нерэалістычнай» літаратуры еўрапейскага кантынента (і ў прынцыпе ўсяго свету) на працягу апошняй трэці ХІХ ст., а таксама ўсяго ХХ ст.
Адразу зазначым, што ў змястоўным напаўненні дадзеных паняццяў няма адзінства, і часам само ўжыванне іх у дачыненні да тых ці іншых з’яў літаратуры і мастацтва азначанага вышэй перыяду досыць супярэчлівае і спрэчнае.
Цэнтральным у тэрміналагічна-паняційным радзе «дэкаданс – мадэрнізм – авангардызм – постмадэрнізм» з’яўляецца паняцце «мадэрнізм» (ад франц. moderne – сучасны, навейшы). Гэта як бы аснова, своеасаблівая вось, вакол якой размяшчаюцца і рухаюцца астатнія тры паняцці-тэрміны. Дэкаданс пераважнай большасцю айчынных даследчыкаў лічыцца папярэднікам мадэрнізму альбо яго першай стадыяй; авангардызм выступае ў дадзеным выпадку вяршыняй мадэрнізму, яго своеасаблівай квінтэсенцыяй; постмадэрнізм – заключным этапам, тым, што прыйшло на змену мадэрнізму, пасля таго, як ён вычарпаў сябе і сышоў з арэны. Падкрэслім яшчэ раз, што гэта найбольш распаўсюджаны, але не адзіны погляд на агульнае сэнсава-змястоўнае напаўненне дадзеных паняццяў.
Тэрмінам дэкаданс прынята было раней абазначаць «упадніцкія» мастацкія і культурныя з’явы нерэалістычнага характару, якія выявіліся ў заходнееўрапейскай літаратуры апошняй трэці ХІХ ст. Аднак літаратурны дэкаданс, з пункту гледжання сённяшняга літаратуразнаўства, пазбаўленага ідэалагічных клішэ і догм, – «з’ява неардынарная, супярэчлівая, і адналінейнасць у яго ацэнцы немагчымая». Ён не можа служыць дакладным і вычарпальным вызначэннем усяго кола шматстайных і супярэчлівых эстэтычных пазіцый, якія займалі пісьменнікі, паэты і крытыкі ў Францыі, Англіі, Германіі і іншых краінах у гэты перыяд.
На фарміраванне дэкадэнцкага светаўспрымання аказалі ўплыў многія фактары. Асабліва моцна паўздзейнічалі на дадзены працэс новыя філасофскія вучэнні. На першым месцы сярод іх – інтуітывісцкая тэорыя А. Бергсана, псіхааналітычнае, з падсвядомым у цэнтры, вучэнне З. Фрэйда, філасофія Ф. Ніцшэ з апалогіяй звышчалавека.
Радзімай літаратурнага дэкадансу стала Францыя, якая працягвала жыць «хутчэй іншых» (М. Горкі), а пагэтаму прыкметы «ўпадку цывілізацыі» тут абазначыліся раней, чым у іншых еўрапейскіх краінах. Тут жа, у Францыі, склаліся і першыя дэкадэнцкія літаратурныя плыні – сімвалізм і імпрэсіянізм, якія вызначылі развіццё еўрапейскай і ў прынцыпе ўсёй сусветнай літаратуры апошняй трэці ХІХ – пачатку ХХ стст.
З Францыі дэкадэнцтва пайшло паступова распаўсюджвацца па іншых краінах. ............
