Літаратура перыяду контррэфармацыi
Змест
1. Літаратура перыяду контррэфармацыi
1.1 Агульная характарыстыка часу (эпохі) і літаратуры
1.2 Паэзія. Творчасць Андрэя Рымшы
1.3 Проза: парадыйна-сатырычныя творы
1.4 Драматургія
Спіс выкарыстаных крыніц
1. Літаратура перыяду контррэфармацыi
1.1 Агульная характарыстыка часу (эпохі) і літаратуры
З прычыны ўнутраных супярэчнасцей кіруючыя колы Вялікага княства Літоўскага вымушаны былі адмовіцца ад дзяржаўнай незалежвасці і на Люблінскім сейме 1569 г. пайсці на аб'яднанне з Польшчай. У выніку ўзнікла своеасаблівая федэратыўная дзяржава — Рэч Паспалітая. Ад заключэння гэтай дзяржаўнай уніі ў выйгрышы аказалася шляхта Вялікага княства Літоўскага, якая атрымала роўныя палітычныя правы а польскай шляхтай, што ў пэўвай ступені вызваляла яе ад усемагутнасці мясцовых магнатаў. На плечы ж беларускага і ўкраінскага народаў у дадатак да іх цяжкага сацыяльнага становішча абрушыўся яшчэ нацыянальны і рэлігійны прыгнёт. Польскія феадальныя вярхі пачалі прымаць меры, накіраваныя ва асіміляцыю беларускага і ўкраінскага народаў. Свае надзеі ў ажыццяўленні гэтай задумы яны найперш ускладалі ва актыўную дзейнасць ордэна езуітаў, прызвавага ў Польшчу ў 1564 г. Езуіты пачалі ствараць на тэрыторыі Вялікага княства Літоўскага шырокую сетку сваіх агульнадаступных бясплатвых школ, у якіх кожны незалежна ад сацыяльнага паходжання мог атрымаць першапачатковую адукацыю. За параўнальна невялікі тэрмін такія школы адкрыты былі ва ўсіх гарадах і найбольш значных мястэчках Беларусі і Украіны. Такім чынам, езуіты ўпершыню ажыццявілі арганізацыю сістэмы школьнай адукацыі, чаго не зрабілі для простага народа ні рэфарматары-пратэстанты, ні праваслаўнае духавенства. З'яўленне езуітаў у Вялікім княстве Літоўскім паклала тут пачатак каталіцкай Контррэфармацыі, якая яшчэ ў большай ступені абвастрыла эканамічную, палітычную, нацыянальна-вызваленчую і рэлігійную барацьбу беларускага і ўкраінскага народаў. Да канца XVI ст. пытанні рэлігіі і веравызнання набылі востры палітычны характар. Яны аказаліся ў цэнтры ўвагі грамадскай думкі і царкоўна-рэлігійнай палемічнай публіцыстыкі.
Наступленне каталіцкай рэакцыі абумовіла новую расстаноўку саслоўна-класавых і нацыянальна-вызваленчых сіл у Вялікім княстве Літоўскім. Размежаванне іх ішло па царкоўна-рэлігійнай прыкмеце. На адным полюсе групаваліся сілы уніяцка-каталіцкага веравызнання, на другім — праваслаўнага. Феадальныя вярхі беларускага і ўкраінскага народаў, прымаючы каталіцызм, станавіліся чужародным элементам у сваім нацыянальным асяроддзі. А каралеўская ўлада Рэчы Паспалітай, карыстаючыся правам патранату, ставіла праваслаўнае духавенства ў поўную залежнасць ад самавольства свецкіх феадалаў. У гэтым складаным грамадска-палітычным становішчы ўвесь цяжар ідэалагічнай барацьбы з каталіцкай экспансіяй лёг на плечы гарадскога насельніцтва праваслаўнага веравызнання. Гараджане, якія мелі вопыт цэхавай арганізацыі, аб'ядноўваліся ў царкоўныя брацтвы, што станавіліся цэнтрамі патрыятычна настроеных сіл Беларусі і Украіны. З мэтай распаўсюджання сярод народных мас асветы на царкоўнаславянскай мове брацтвы адкрывалі прыхадскія школы, арганізоўвалі друкарні і выдавалі кнігі, неабходныя для школьнага навучання, і кнігі рэлігійна-культавага прызначэння. ............